Kreatywność. Pojęcie – wytrych, pojęcie – widmo. Bombarduje nas ta kreatywność zewsząd. A najmocniej dociera do młodych rodziców. Dziecko ma być kreatywne, rodzic ma być kreatywny, wychowanie ma być kreatywne, gry, zabawki, klocki, mata i … nocnik. Nie wiem, jak wy – ale ja jestem zmęczona tym pojęciem i wcale mi się ono nie podoba. Kreatywna tablica? A co to na Boga jest? Tablica nie może być kreatywna – może stać się przedmiotem, który pobudzi kreatywność dziecka, ale sama na pewno na żaden pomysł nie wpadnie!
Kiedyś dziecko brało kamień i patyk, bawiło się godzinę i rodzic wcale nie płakał ze wzruszenia, jakie to ma kreatywne dziecko. Bo dziecko z natury jest KREATYWNE! Być kreatywnym, to znaczy być twórczym! A okres dzieciństwa to nieustanna twórczość, ciągłe odkrywanie, zdobywanie doświadczenia, nabywanie nowych umiejętności – przecież tym właśnie jest dzieciństwo, młodość, niedorosłość. Dojrzałość przyniesie ze sobą zgryzotę i poczucie, że już wszystko wiem, widziałam, i, że mi się nie chce! Dziecku stale się chce! I dlatego to jest najlepszy moment, żeby ćwiczyć te małe móżdżki, zanim przestanie im się chcieć.
Powie szczerze – ja tak nie ufam tym wszystkim naukom psychologiczno-terapeutyczno-pedagogicznym, które wmuszą w nas nieustanne rozwijanie kreatywności. Pomysłowość, twórczość, to obszary, które dziecko samo świetnie rozwija. Wystarczy mu nie przeszkadzać i odsunąć na jakiś czas wszystkie proste, dosłowne przekazy, gotowe obrazy: komputerki, laptopy, tablety (telewizorki już chyba odeszły do lamusa).
Pewnie was nie zdziwi, co zaoferuję w zamian 😉 Rzecz jasna, książkę. Ten – od wieki wieków – najlepszy „kreator” naszych charakterów, umysłów.
Szybko, żeby nie przynudzać…
Czytając, dziecko: rozwija słownictwo, opanowuje zasady pisowni, pobudza wyobraźnię, wzmacnia koncentrację i inteligencję emocjonalną. W zakresie komunikacji: czytanie pomaga dziecku rozwijać umiejętność wygrażania własnych myśli, rozwiązywania problemów, formułowania własnych potrzeb werbalnie i w sposób kontrolowany (co nie jest dla ssaków takie znowu naturalne – często w ruch idą pazury i zębiska 😉 ). Podając dzieciakowi książkę, uczymy go również jeszcze jednej ważnej rzeczy – przyjemnego, ale aktywnego dla mózgu, wypoczynku.
Chciałabym Wam dziś opowiedzieć o książce, która pomoże pogimnastykować umysł takiego malucha. Książka jest przeznaczona dla dzieci w wieku 4–7 lat, ale ja polecam też starszym dzieciom. Jej autorem jest Anatol Hin – specjalista TRIZ, dyrektor Labolatorium Edukacyjnych Technologii „Wykształcenie dla nowej ery”. Na język polski przetłumaczył teksty Jan Boratyński. Książka została wydana w 2010 roku przez wydawnictwo Hin A.A. i wydawnictwo ANO „Triz-profi”. W Polsce opublikowana została w 2011 roku przez wydawnictwo MAC Edukacja i wydawnictwo JUKA – wchodzące w skład Grupy Edukacyjnej S.A. Jest to pierwsza taka książka na polskim rynku wydawniczym. Została przetłumaczona na 13 języków i stała się bestsellerem w grupie wydawnictw książek dla małych dzieci. Nie będę Was zanudzać zasadami metody TRIZ – „Teorii Rozwiązywania Innowacyjnych Zagadnień”, ale zachęcam do zapoznania się z tą metodą (np. u wujka GóGla 😉 ).
Niezwykłe zagadki Kota Mądrali to świetny sposób na spędzenie z dzieckiem wolnego czasu. Maluchom – czytamy; starszakom – podpowiadamy!
Zacznę od tekstów. Są to bardzo ciekawe, popularne historie, luźna adaptacja mitów (historia Minosa, Minotaura, motyw złotego runa), historii biblijnych (król Babilonii – Nabuchodonozor) i legend (Hodża Nesredin). Autor podejmuje też motywy z klasyki literatury (W 80 dni dookoła świata) oraz znanych bajek (Tomcio Paluszek, Kubuś Puchatek), a także z ludowych bajek (Lisica i żuraw – ukraińska bajka ludowa; Lisica i cietrzew W. Ważdajewa ze zbioru Bajki z kobiałki), czy przedstawia losy znanych postaci i ważne wydarzenia. Jednak poznanie tych historii to tylko wstęp do pracy z tekstami. Te popularne utwory stanowią pretekst, aby zadać dziecku zagadkę, pozwolić pomyśleć, jak można rozwiązać trudny problem.
36 opowiadań – 36 problemów, przed którymi stoi bohater, a przewodnik – Kot Mądrala – zastanawia się, co bohater może zrobić, żeby wyjść z opresji. I podpowiada! Czasem naprowadza na właściwą odpowiedź, czasem zmusza do polemiki z jego propozycją rozwiązania. W małych głowach rodzą się takie pomysły, że musimy przygotować się na prawdziwe zaskoczenia! Trenujemy przy okazji mięśnie twarzy, robiąc wszystko, żeby się nie roześmiać z dziecięcych mądrości. Zadania są trudne. Czasem należy czytać tekst kilka razy. Aby doprowadzić dziecko na właściwe rozwiązanie, nie tylko musimy mu pomagać, ale dyskutować z nim tak, aby samo odgadło, czy jego pomysł zadziała.
Przykładowe zadanie:
Król Minos daje trudne zadanie swoim rzemieślnikom: mają przewlec nitkę przez muszlę o krętej budowie. Podpowiedź Kota Mądrali brzmi: Gdyby nitka była małą żmijką, mogłaby sama przeleźć przez wszystkie zakręty. Ale nitka nie jest żmiją – sama pełzać nie potrafi. Szkoda, że Dedal nie był czarownikiem. Zamieniłby się w malutkiego człowieczka i sam przeciągnąłby nitkę. Taka podpowiedź może już nasunąć dzieciom właściwe rozwiązanie problemu. A co zrobił Dedal? Prawidłowe rozwiązania zamieszczone są pod każdym tekstem, zapisane… lustrzanym odbiciem. Z tej prostej przyczyny – żadne dziecko na tym etapie edukacji nie przeczyta ich samo! Po rozmowie, dyskusji, przegadaniu sprawy – dziecku młodszemu możemy odczytać odpowiedź, starszakowi – podamy lustro i ma dodatkową zabawę 😉
Teksty są trudne. Pisane prostym językiem – ale tematycznie dość odległe od świata dziecka. W zrozumieniu i wczuciu się w świat bohaterów pomagają barwne ilustracje, które stworzyło dwóch grafików: Aleksander Tomko i Siergiej Mist. Dzięki nim dziecko wie, jak wygląda Minotaur, ale ów potwór nie będzie go nawiedzał w koszmarach sennych, gdyż jest całkiem łagodnie przedstawiony, a głupie olbrzymy wyglądają po prostu jak… głupie .
Publikację Zagadki Kota Mądrali z pewnością można zaliczyć do książek, z którymi warto pracować, aby pomóc najmłodszym w rozwijaniu kreatywności, pomysłowości, poczucia sprawstwa. To nie tylko snucie domysłów i opowiadanie sobie fantastycznych historii, ale przede wszystkim świetna gimnastyka umysłu, która pozwoli dziecku łatwiej rozwiązywać problemy życiowe, zadania szkolne, zachęci do działania i nie poddawania się nawet, jak zadanie wydaje się nie do rozwiązania.
I jeszcze mała mądrość z okładki
7 powodów, dla których wszyscy kupują tę książkę
• Rozwijanie twórczych zadań to najlepszy sposób rozwijania u dziecka kreatywności i zdolności do podejmowania inicjatywy.
• Zadania czerpią treść z bajek, dzięki czemu są bardzo interesujące.
• W książce znajdują się wyłącznie nowe, oryginalne zadania „wynalazcze”.
• Z Kotem Mądralą, dzieci nie tylko rozwijają zdolności, ale także zyskują satysfakcję.
• Wszystkie zadania sprawdzono zarówno w rodzinnym wychowaniu, jak i placówkach edukacyjnych. Książkę przetłumaczono na języki: angielski, niemiecki, francuski, czeski, koreański, chiński i polski.
• Zawiera ona nie tylko zadania, ale także podpowiedzi i elementarne zasady wynalazczości.
• Dorośli znajdują zalecenia, jak stworzyć w kontaktach z dziećmi atmosferę „ducha wynalazczości”.
Gospoda Potłuczonej Literatki 